Passend onderwijs
‘Ook in 2022 is er in ons onderwijs basisondersteuning gegeven aan leerlingen en hebben we ervoor gezorgd dat ook leerlingen met een grotere ondersteuningsbehoefte terecht kunnen op onze scholen. Onze doelen waren en zijn: zoveel mogelijk kinderen naar een voor hen goed bereikbare school, zo min mogelijk doorverwijzing naar het speciaal onderwijs en nul thuiszitters.
Deze doelen proberen we te realiseren met de andere scholen in samenwerkingsverband Koers VO (voor Penta Hoogvliet) en Onderwijscollectief Voorne-Putten (voor de andere zeven Penta-scholen). Afgelopen jaar hebben we veel kunnen realiseren, maar we hebben niet alle doelen volledig gehaald. Niet alleen voor de twee samenwerkingsverbanden, maar ook landelijk geldt namelijk dat er meer leerlingen zijn met extra ondersteuningsbehoeften. Naast de ondersteuningsbehoeften die er altijd al waren hebben leerlingen nu vaker sociaal-emotionele problemen of gedragsmatige moeilijkheden. Dit heeft verschillende oorzaken. Steeds meer kinderen groeien op in lastige omstandigheden, meer gezinnen hebben het financieel lastig, er zijn meer eenoudergezinnen, en meer leerlingen uit de internationale schakelklas stromen onze scholen in. De maatschappij polariseert en er was ook de pandemie. Deze omstandigheden maken het niet makkelijker voor scholen om passend onderwijs voor alle leerlingen mogelijk te maken.
Maar we werken er hard aan om onze zorgplicht waar te maken. Docenten doen aan deskundigheidsbevordering; op al onze scholen zijn uitgebreide ondersteuningsteams (‘basis’ en ‘plus’) en er wordt veel samengewerkt met begeleiders passend onderwijs (BPO’ers) op school.
Ook werken we de laatste jaren intensiever samen met het speciaal onderwijs. Zo volgen enkele leerlingen van De Gaard, een cluster 4-school in Spijkenisse voor voortgezet speciaal onderwijs, reguliere lessen op Penta De Oude Maas en Penta Hoogvliet. Ze doen op deze vestigingen ook examen in praktijkvakken of algemene vakken. Die samenwerking willen we uitbreiden. We hopen dat – voor wie dat mogelijk is – leerlingen niet in het speciaal onderwijs hoeven te blijven, maar kunnen terugkeren naar het reguliere onderwijs (in deeltijd). We sluiten daarvoor arrangementen af.
Laten we niet vergeten dat het gelukkig met veel leerlingen goed gaat. Maar als dat niet zo is, willen we het mogelijk maken dat leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte op onze scholen kunnen blijven, en tegelijkertijd goed zorgen voor de andere leerlingen én voor de docent.’
Strategisch personeelsbeleid
‘De directieraad heeft een jaarlijkse cyclus van ‘schuifbesprekingen’ of ‘vlootschouwen’ van het personeel. We matchen het leerlingaantal in het volgende schooljaar zo goed mogelijk met de formatie. Daarbij betrekken we ook wat studenten van de opleidingsschool RPO Rijnmond doen en welke mogelijkheden er binnen CVO zijn.
We willen een lerarentekort voorkomen in onze scholen. Ook kijken we strategisch naar wat we willen met ons onderwijs. Op welke manier bereiden we leerlingen zo goed mogelijk voor op het vervolgonderwijs en de banen van de toekomst? Richten we ons onderwijs anders in en welke professionals zijn daarvoor nodig?
In 2022 is de aanzet gegeven voor Agora-onderwijs binnen onze scholengroep. Binnen dit onderwijsconcept leren leerlingen vanuit nieuwsgierigheid en intrinsieke motivatie. We willen hiermee leerlingen bedienen die niet uit de voeten kunnen met het leerstofjaarklassensysteem, met huiswerk, cijfers en toetsdruk. Dit onderwijs start op 1 augustus 2023. De werving van de eerste coaches die individuele leerlingen gaan begeleiden is eind 2022 gestart.
Met ons professionaliseringsbeleid bieden we collega’s perspectief op doorontwikkeling. Ook werken we aan aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden Zo stimuleren we vitaliteit en gezondheid, in de vorm van wekelijks vers fruit op alle scholen. Op alle scholen is een fietsprobeerpool ingericht met gewone fietsen, e-bikes en speedpedelecs, een initiatief van Zuid-Holland Bereikbaar. Naast de bedrijfsarts is er binnen Penta ook een mogelijkheid om (preventief) te praten met onze bedrijfspsycholoog. Ook kunnen alle medewerkers jaarlijks de griepprik halen.
Voor een deel van het personeelsbeleid werken we samen met de SSO, bijvoorbeeld voor de monitoring en evaluatie van het verzuimbeleid.
De vestigingsdirecteuren overleggen over personeelsbeleid in de algemene personeelsvergaderingen. Het personeelsbeleid wordt ook besproken in onze GMR en de vestigings-mr’en.’
Allocatie van middelen
‘We zijn transparant over de financiën. De middelen van het Rijk verdelen we over de vestigingen naar rato van het leerlingaantal. Het uitgangspunt is dat elke school de eigen broek ophoudt en wanneer dat (tijdelijk) niet lukt is er het solidariteitsprincipe binnen de scholengroep.
We bespreken de begroting en bestedingen met de vestigingsdirecteuren, en er is een lijn van de directeur bedrijfsvoering met de vestigingsdirecteuren bedrijfsvoering. De financieel adviseur vanuit SSO die onze scholengroep ondersteunt doet ook veel op dit gebied.
Beleidsrijk begroten is een must. In oktober formuleren we de doelen voor het nieuwe schooljaar en maken we een inschatting van de kosten van deze doelen. Zo’n 80 procent van het schoolbudget gaat naar personeelskosten; uit de resterende 20 procent worden nieuwe plannen bekostigd.
Als opdracht voor de toekomst zien we: meer maatwerk voor leerlingen en collega's. De besteding van de middelen verandert daardoor, want meer en andere professionalisering en andere methodes zijn nodig. Door de opkomst van kunstmatige intelligentie veranderen mogelijkheden voor leerlingen en verandert de rol van de docent.
Voor het invoeren van Agora-onderwijs maken we aanspraak op het innovatiefonds dat CVO in het leven heeft geroepen en waaraan we jaarlijks bijdragen. De monitoring van de bestedingen gebeurt onder andere in de planning en control-gesprekken met onze bestuurders. De Penta-bedrijfsvoerders houden hierover nauw rechtstreeks contact. Ook de GMR en de vestigings-mr’en brengen hierover advies uit. Op CVO-niveau ziet een accountant erop toe.’
Toetsing en examinering
‘De directeur van elke Penta-school is verantwoordelijk voor de gang van zaken op zijn of haar school. Een belangrijke rol daarbij speelt de examencommissie van elke school, en met name de examensecretaris. Toetsen en examens houden we volgens het programma van toetsen en afsluiting (PTA).
Intern houden we elkaar scherp op dit terrein, onder meer met audits. Samen met onze beleidsmedewerker onderwijskwaliteit en een van de vestigingsdirecteuren bezoek ik jaarlijks alle scholen in het kader van de onderwijskwaliteit. We stellen dan vragen over bijvoorbeeld de onderbouwsnelheid, het bovenbouwsucces en de trends in de examencijfers. We krijgen zo zicht op het proces dat heeft geleid tot bepaalde opbrengsten. Deze audits worden als waardevol ervaren.
Ook is er externe toetsing door de Onderwijsinspectie en zijn er visitaties vanuit CVO en Lucas Onderwijs mogelijk.’
Nationaal Programma Onderwijs
‘Op basis van de resultaten van de uitgebreide schoolscans hebben de teams een programma gemaakt om corona-achterstanden te repareren per school, per afdeling, per leerjaar, en voor individuele leerlingen. Uit de menukaart van het ministerie kozen ze kansrijke interventies zoals: klassenverkleining, lente- en zomerscholen, extra huiswerkbegeleiding, of bijlessen en flexuren.
Ook voor sociaal-emotionele problemen is er aanbod ontwikkeld. Zo zijn onze scholen in augustus 2022 met een startweek begonnen voor álle leerjaren, met het oog op groepsvorming.
Er zijn dus veel extra’s ingezet om de leerlingen te stutten en te steunen. Leerlingen hebben vooruitgang geboekt, en de extra uren en tijd hebben vruchten afgeworpen. Die vooruitgang is op zich lastig te meten, omdat we geen testgroep hebben waaraan we de interventies niet hebben aangeboden. Maar we konden de verbetering constateren in de tweede schoolscan die we afnamen.
De informatie uit de schoolscans vinden we overigens zo nuttig dat we die in het schooljaar 2022-2023 nog een keer vrijwillig afnamen.
NPO-gelden die overblijven zullen we het komende schooljaar gebruiken voor achterstanden die er nog zijn.’
Werkdrukmiddelen
‘De vestigingsdirecteuren zijn in gesprek met hun teams en de deel-medezeggenschapsraden over de vraag: wat helpt ons team om de werkdruk te verminderen? De deel-medezeggenschapsraden (PMR’en) hebben het voortouw genomen om hiervoor een plan te maken.
Er is in 2022 nog geen geld aan uitgegeven, omdat het besluit over de werkdrukmiddelen op een laat moment kwam.’