‘In juni 2023 zijn we begonnen met het uitstippelen van het proces om een nieuwe koers te bepalen voor onze scholengemeenschap. We willen medewerkers meer betrekken bij het formuleren van deze nieuwe koers. Dat doen we door met hen – maar ook met andere stakeholders waaronder de leerlingen – te spreken over thema’s die de komende jaren relevant zijn. We kijken tot nu toe terug op een proces met mooie bijeenkomsten waardoor de koers steeds meer vorm krijgt.’
Strategisch personeelsbeleid
‘Strategisch personeelsbeleid richt zich op het werven en binden van medewerkers. Ons adagium is: binden wordt het nieuwe werven. Dat betekent voor ons: huidige medewerkers langer vasthouden en carrièreperspectief bieden door in iedere levensfase mee te bewegen.
Strategisch personeelsbeleid vraagt ook dat we oog hebben voor trends en dilemma’s. Hoe lossen we een nog groter lerarentekort op voor bijvoorbeeld het vak Nederlands? We denken niet dat het antwoord te vinden is door onze wervingscampagnes verder te versterken, mensen nog meer te binden of externe inhuur. In plaats daarvan moeten we nadenken over anders organiseren, zoals docent-onafhankelijke lessen verzorgen en adaptieve methodes gebruiken. Digitalisering en de inzet van AI dragen bij aan de oplossing.
In 2023 is het overleg over taakbeleid gestart. Dat houdt in dat er gesprekken met schoolteams hebben plaatsgevonden over knelpunten in het taakbeleid en mogelijke oplossingen daarvoor.
We hielden in het voorjaar opnieuw een Meet & Match-event, waarvoor ook zij-instromers waren uitgenodigd. Er kwamen zo’n 80 bezoekers op af, uiteindelijk 14 mensen uit deze groep benoemd.
Er is in het verslagjaar meer gedaan aan professionalisering, mede dankzij het aanbod van de CVO Academie. Teamleiders deden mee aan de teamleidersopleiding van deze academie. Vier schoolleiders zijn begonnen aan een masteropleiding op dit gebied.
Een vorm van professionalisering waren ook de collegiale visitaties die Comeniusscholen vorig kalenderjaar bij elkaar hebben uitgevoerd.
Actuele thema’s tijdens de visitaties waren: hoe verbeteren we ons onderwijs in de basisvaardigheden en hoe geven we de grotere opdracht vanuit de samenleving vorm? De bezoekers gaven de scholen feedforward en hielden er ideeën aan over voor het onderwijs en de organisatie op hun eigen school.’
Passend onderwijs
‘Bij passend onderwijs gaan we uit van de mogelijkheden van leerlingen en houden we rekening met hun ondersteuningsbehoefte. Elk jaar verantwoorden de vestigingen zich tijdens het verantwoordingsfestival van samenwerkingsverband Koers VO.
Binnen het Comenius College hebben de ondersteuningscoördinatoren een sleutelrol in het bieden van passende begeleiding aan onze leerlingen. In een gezamenlijk overleg bespreken zij casussen en beleidszaken. Op het Comenius Beroepsonderwijs is een trajectklas gestart waarin leerlingen die het even niet redden in de reguliere klas een periode intensieve begeleiding krijgen en zo ononderbroken hun opleiding kunnen vervolgen. Op het Comenius College in Nieuwerkerk worden leerlingen geplaatst op basis van hun niveau in basisvaardigheden. Hierdoor kan gerichte ondersteuning op het gebied van taal en rekenen worden geboden. Op de Lijstersingel bestaat een uitgebreid flexlesaanbod waardoor leerlingen zelf samen met hun mentor kunnen kiezen waarin zij verdieping of verbreding willen. Zo bieden onze scholen intern ondersteuning op maat. We werken ook samen met onze partners zoals stichting JOZ (jeugdwerk), Excelsior, wijkagenten en het schoolmaatschappelijk werk.’
Allocatie van middelen
‘Ook in 2023 hebben we een tweedaagse gehouden met onze directieleden en adviseurs van de Shared Service Organisatie (SSO) van CVO om een beleidsrijke begroting voor het schooljaar 2023-2024 te maken. De doelen uit het schoolontwikkelplan van elke school zijn daarbij leidend. De verantwoordelijkheid voor het begrotingsproces is zo laag mogelijk in onze organisatie belegd.
Zo’n 80 procent van onze begroting besteden we aan personeelskosten; circa 20 procent aan materiële kosten. Door subsidies zijn de uitgaven voor personeel gestegen. Denk daarbij aan onderwijsassistenten en leerlingbegeleiders die uit NPO-gelden worden betaald.
De verdeling van de middelen per school staat onder spanning door een groot aantal eerstegraders op een van de scholen. We denken na over een beter verdelingsmodel hiervoor.’
Toetsing en examinering
‘Onze beleidsadviseur onderwijs heeft regelmatig overleg gevoerd met de examensecretarissen en volledige examencommissies over wat er speelt en wat eraan te doen is. Om dit onderwerp is inmiddels een kwaliteitscyclus gebouwd. We sturen hier als algemene directie centraal op, om ervoor te zorgen dat toetsing en examinering volgens de wet- en regelgeving verloopt. Daarnaast bewaken de scholen het afsluitend karakter van toetsen en hebben we in kwaliteitsgesprekken met alle vestigingen onze resultaten scherp in het oog. De scholen van het Comenius College zijn trots op de resultaten. Daarnaast blijkt uit cijfers van het vervolgonderwijs dat onze leerlingen het over het algemeen goed doen in het vervolgonderwijs.’
Nationaal Programma Onderwijs
‘Onze scholengemeenschap smeert de besteding van de NPO-gelden uit tot en met 2025. We denken namelijk dat leerlingen die in schooljaar 2023-2024 in de bovenbouw zijn gekomen ook nog middelen nodig hebben, omdat ze last hebben gehad van de coronamaatregelen.
Beleidscommissies binnen het Comenius College hebben het NPO-programma samengesteld. Inmiddels is de projectorganisatie overgegaan in de staande organisatie. Het schoolprogramma dat jaarlijks wordt opgesteld hangt samen met de ambities uit de schoolontwikkelplannen.
Tot de lessons learned van de coronaperiode hoort het besef dat een deel van de leerlingen wélgevaren heeft bij coronamaatregelen, maar een groter deel er structurele problemen aan overgehouden heeft. De sociale component van het schoolleven wegviel – je hoort bij de school als leergemeenschap, je gaat om met je peer group – en daarvan had een deel van de leerlingen veel last, vooral als er bij hen sprake was van een complexe thuissituatie. Na het wegvallen van de schoolcode – om het met de termen van de socioloog Iliass El Hadioui te zeggen – kwam de straatcode steeds meer de school in. Het kostte tijd om de schoolcode bij deze leerlingen weer helder te krijgen en het is niet bij iedere leerling gelukt.
Veel ingezette interventies op cognitief gebied vallen samen met andere aandachtsgebieden zoals de basisvaardigheden. De Meerpaal heeft hierop een aanvullende subsidie voor basisvaardigheden ontvangen. Twee keer per jaar oefenen we op vijf van de zeven vestigingen online onderwijs. Zo kunnen we in geval van nood weer snel switchen van fysieke naar digitale lessen.’
Werkdrukmiddelen
‘Elk team van elke school heeft gesproken over de besteding van het collectieve deel van de werkdrukmiddelen. Centraal staat dat niet alleen de werkdruk van onderwijsgevende collega’s maar ook die van onderwijsondersteunende collega’s vermindert. Sommige teams hebben gekozen voor de inzet van onderwijsassistenten, het extern beleggen van de pauzesurveillance of gezellige activiteiten met elkaar. Andere teams zitten nog in het proces van plannen maken.’
Basisvaardigheden
‘De basisvaardigheden in taal, rekenen, burgerschap en ICT zijn toegevoegd aan onze kwaliteitsagenda. Tijdens vestigingsbezoeken en kwaliteitsgesprekken staan ze bovenaan de agenda.
Er zijn beleidsplannen tot stand gekomen op de scholen en medewerkers hebben trainingen gevolgd. De vestigingen gebruiken de routekaart die samen met de staf van CVO is ontwikkeld bij het verder uitwerken van beleid en het implementeren van een doelgericht en samenhangend programma. Het besef is terug dat elke vakdocent ook taaldocent is die vakjargon uitlegt en examentaal toelicht. Scholen werken weer met het ‘woord van de week’: iedere docent start de schooldag met het gekozen woord. Op alle scholen wordt meer gelezen. We volgen de leerlingen met behulp van Diatoetsen. Aan de hand van de toetsresultaten bepalen we de aanpak om de vaardigheden te vergroten.’